دوشنبه، ۱۳ مرداد ۱۴۰۴
شیرآلات مدرن امروزی تنها وظیفهی باز و بسته کردن آب را ندارند. یکی از قطعات کوچکی که نقش مهمی در بهبود عملکرد شیرآب دارد، پرلاتور (Perlator) یا آبفشان است. شاید تا امروز به آن توجه نکرده باشید، اما پرلاتور همان قطعهی مشبکی است که در خروجی شیرآب قرار دارد و وظلایف مهمی را انجام میدهد.
در این مقاله، به زبان ساده توضیح میدهیم که پرلاتور چیست، چه انواعی دارد، چرا مهم است، و چگونه میتوان آن را به راحتی در خانه تعویض کرد.
پرلاتور قطعهای کوچک و معمولا دایرهای شکل است که در انتهای خروجی شیر آب قرار میگیرد. این قطعه با ترکیب آب و هوا، جریان خروجی را روانتر، نرمتر و بدون پاشش میکند. همچنین به کاهش مصرف آب کمک میکند بدون اینکه فشار آب کاهش یابد.
صرفهجویی در مصرف آب: یکی از مهمترین مزایای پرلاتور، کاهش چشمگیر مصرف آب بدون کاهش در فشار یا کیفیت جریان آب است. پرلاتور با ترکیب هوا و آب، باعث میشود جریان خروجی حجیمتر به نظر برسد، درحالی که در واقع آب کمتری مصرف میشود. به عبارت سادهتر، پرلاتور کاری میکند که با مصرف کمتر آب، همان میزان شستوشو را تجربه کنید. این ویژگی در دراز مدت باعث کاهش هزینه قبض آب و همچنین حفظ منابع طبیعی میشود.
مثلا در یک شیر معمولی بدون پرلاتور، ممکن است در هر دقیقه 15 لیتر آب هدر برود، اما با نصب یک پرلاتور مناسب، این عدد میتواند به 6 تا 8 لیتر در دقیقه کاهش یابد؛ یعنی حدود 50 درصد صرفهجویی!
جلوگیری از پاشش آب: یکی دیگر از مزایای مهم پرلاتور، کنترل و هدایت جریان آب به شکی نرم و یکنواخت است که باعث میشود آب هنگام برخورد با سینک یا دست، به اطراف پاشیده نشود. در شیر های بدون پرلاتور، جریان ممکن است به صورت تیز، ناپایدار یا پرفشار خارج شود و در نتیجه هنگام شستوشو، لباس یا سطح اطراف خیس شود. اما پرلاتور با استفاده از یک شبکهی مشبک و طراحی دقیق، جریان آب را به چندین جریان نازکتر و هماهنگ تقسیم میکند. این ویژگی بهخصوص در روشوییها (موقع شستن دست یا صورت) و شیرهای آشپزخانه (هنگام شستن ظروف) بسیار مفید است و باعث کاهش کثیفی و خیس شدن اطراف میشود.
کاهش صدای جریان آب: جریان آب مستقیم و پرفشار معمولا صدای زیادی ایجاد میکند. پرلاتور با ملایم کردن خروجی آب، صدا را کاهش داده و استفاده از شیر را آرامتر و بیصداتر میکند.
فیلتر ذرات درشت: پرلاتور مانند یک فیلتر عمل میکند و میتواند ذرات درشت مثل شن، ماسه یا رسوبات موجود درآب را تا حدی نگه دارد. این ویژگی از ورود این ذرات به ظروف جلوگیری کرده و به افزایش عمر شیر و بهداشت کمک میکند. البته لازم به ذکر است که پرلاتور جایگزین فیلتر اصلی آب نیست، ولی نقش کمککننده دارد.
بهبود تجربه شستوشو: با جریان نرم، و بدون پاشش، استفاده از شیر برای شستن دست، صورت، میوه و ظروف بسیار دلپذیرتر و راحتتر میشود. آب بهتر پخش میشود و فشار ملایمتر باعث کاهش مصرف صابون و مواد شوینده نیز میشود.
پرلاتورها بسته به طراحی و عملکردشان به انواع مختلفی تقسیم میشوند. در ادامه رایجترین مدلهای موجود در بازار را معرفی میکنیم:
💨 پرلاتور هَوادِه (هوا دهنده):
رایجترین نوع پرلاتور است که با ترکیب هوا با آب، جریان یکنواخت، نرم و کممصرفی ایجاد میکند. بیشتر در شیرهای روشویی و ظرفشویی استفاده میشود.
مزیت: صرفهجویی بالا در مصرف آب بدون افت فشار
🌀 پرلاتور اسپریکننده (پاششی):
آب را به صورت پودری یا پاششی پخش میکند. بسیار مناسب برای شستن دستها، میوه یا سبزی.
مزیت: کاهش پاشش و شستوشوی بهتر
🧪 پرلاتور لمینار (Laminar Flow):
جریان آب را بدون ترکیب با هوا و به صورت مستقیم و شفاف منتقل میکند. معمولاً در فضاهای خاص مثل آزمایشگاهها یا محیطهای بهداشتی استفاده میشود.
مزیت: جریان بسیار آرام و بدون حباب
🧊 پرلاتور میکادو (ضد رسوب):
با طراحی خاص و جنس ضدرسوب، از ایجاد رسوب جلوگیری میکند. مناسب مناطق با آب سخت یا رسوبدار.
مزیت: طول عمر بالا و نیاز کمتر به تمیزکاری
💿 پرلاتور سکهای (Coin Type):
شکل آن مانند یک سکهی تخت است. بیشتر در شیرآلات توکار یا خاص استفاده میشود و طراحی بسیار مینیمالی دارد.
مزیت: ساده و کمحجم
⚛️ پرلاتور اتمی:
یکی از جدیدترین طراحیها که آب را به صورت ریز و چرخشی پخش میکند. باعث شستوشوی مؤثرتر و صرفهجویی بیشتر میشود.
مزیت: تجربه مدرن و متفاوت از جریان آب
📌 نکته:
در انتخاب پرلاتور، به سایز شیر، نوع مصرف (روشویی، ظرفشویی، صنعتی...) و کیفیت آب منطقهتان توجه کنید. برای مثال، در مناطق با آب سخت، مدلهای ضد رسوب مثل میکادو انتخاب بهتری هستند.
🔻 هنگام کاهش شدید فشار آب
🔻 پاشش نامنظم یا پاشیده شدن آب یه اطراف
🔻 تغییر رنگ اب یا وجود ذرات
🔻 رسوب گرفتن بیش از حد و گرفتگی
🔻شکستگی یا پوسیدگی قطعه
ابزار لازم:
آچار فرانسه یا آچار مخصوص شیرآلات
دستمال یا پارچه برای جلوگیری از خش
در صورت نیاز: پرلاتور جدید با سایز مناسب
1️⃣ آب را ببندید.
اگرچه لزومی ندارد شیر اصلی را ببندید، بهتر است هنگام تعویض شیر را باز نکنید.
2️⃣ با دست یا آچار، پرلاتور را باز کنید.
اگر گیر کرده، دور آن را با دستمال بپیچید و با آچار باز کنید تا به شیر آسیب نرسد.
3️⃣ قطعهی قدیمی را بیرون بیاورید و بررسی کنید.
اگر قابل تمیز شدن بود، میتوانید با سرکه و مسواک یا فرچه نرم آن را شستوشو دهید.
4️⃣ در صورت نیاز، پرلاتور جدید را جایگزین کنید.
حتما از سایز و نوع مناسب برای شیر خود استفاده کنید.
5️⃣ پرلاتور را با دست یا آچار ببندید.
زیاد سفت نکنید تا به رزوههای شیر آسیب نرسد.
6️⃣ شیر را باز کنید و عملکرد را بررسی کنید.
جریان باید یکنواخت، بدون پاشش و نرم باشد.
🛒 نکات مهم در خرید پرلاتور:
مطمئن شوید سایز رزوهی شیر با پرلاتور هماهنگ باشد (M22، M24 و غیره).
اگر شیر شما طراحی خاصی دارد، از برند یا فروشنده همان برند پرلاتور تهیه کنید.
در مناطق دارای آب سخت، بهتر است از پرلاتورهایی با مقاومت بالا به رسوب استفاده کنید.
پرلاتور، قطعهای کوچک اما بسیار کاربردی در شیرآلات است که هم در صرفهجویی در مصرف آب و هم در راحتی استفاده از شیرآب نقش مهمی دارد. شناخت انواع آن و تعویض بهموقع، میتواند عمر مفید شیر شما را افزایش داده و تجربهی بهتری از استفادهی روزمرهی آب در خانه برایتان فراهم کند.